Położenie puszczy na niżu w centralnej części Polski sprawiło, że we florze spotyka się gatunki związane zarówno z klimatem kontynentalnym (np. kocanki piaskowe), jak i atlantyckim (np. szczotlicha siwa), a także typowe dla strefy borealnej (np. zimoziół północny), a nawet pontyjskiej (np. wężymord stepowy). Bardzo cennym składnikiem flory parku jest relikt epoki polodowcowej – chamedafne północna. Ciekawostką dendrologiczną jest brzoza ciemna (czarna) – forma brzozy brodawkowatej, której kora pozbawiona jest białego barwnika.
W parku i w jego otulinie stwierdzono występowanie 74 gatunków drzew (w tym 34 gatunki rodzime), z czego tylko kilka ma znaczący udział w tworzeniu drzewostanów. Najważniejszymi są: sosna zwyczajna, olsza czarna, brzozy (brodawkowata i omszona) oraz dęby (szypułkowy i bezszypułkowy). Sosna, główny gatunek lasotwórczy w Kampinoskim Parku Narodowym, porasta większość terenów wydmowych. W związku z tym, że rośnie w trudnych warunkach – na suchych i ubogich piaszczystych glebach – ma wąskie przyrosty roczne, twarde, sprężyste i bogate w żywicę drewno. Ze względu na te właściwości sosny używane były do wyrobu masztów okrętowych. Stare, ok. 200-letnie sosny masztowe, o wysokości do 30 metrów i ponad półmetrowej pierśnicy, zachowały się do dnia dzisiejszego m.in. w obszarach ochrony ścisłej„Nart”, „Wilków”, „Rybitew”, „Sieraków” i „Kaliszki”.
Lasy zajmują ok. 73% powierzchni parku. Ubogie partie wydm porastają bory świeże, w których drzewostan tworzy zazwyczaj sosna z domieszką brzozy brodawkowatej. W podszycie występują jałowiec, kruszyna i jarzębina, czasem także dęby, głównie szypułkowy. Runo ma charakter krzewinkowo-mszysty, podkreśla to obecność borówek (czernicy i brusznicy),wrzosu oraz kostrzewy owczej. Bujną warstwę mszystą tworzą m.in. płonniki i rokiet, pośród których w miejscach suchszych i prześwietlonych spotyka się porosty, np. chrobotki i płucnice. Sporadycznie, na najbardziej jałowych fragmentach wydm, zachowały się niewielkie płaty borów chrobotkowych. Największą powierzchnię na wydmach zajmują bory mieszane sosnowo-dębowe. W drzewostanie obok sosny duży udział mają dęby oraz brzoza brodawkowata. Warstwę krzewów tworzą kruszyna, jałowiec i jarzębina, czasem także leszczyna i trzmielina brodawkowata. W runie, obok gatunków typowo borowych, m.in.: borówek, konwalii, pszeńca zwyczajnego, paproci orlicy pospolitej, domieszkę stanowią gatunki grądowe, takie jak: perłówka zwisła, fiołek leśny, turzyca palczasta. Znaczną powierzchnię zajmują na wydmach zbiorowiska borowe niewykształcone, będące w trakcie regeneracji, mające cechy pośrednie między borami świeżymi i mieszanymi. Poza Grochalskimi Piachami – niemal 100-hektarowym kompleksem otwartych wydm śródlądowych – wydmy pozbawione roślinności występują nielicznie i zajmują zazwyczaj niewielkie powierzchnie. Nieco częstsze są murawy napiaskowe i ciepłolubne oraz wrzosowiska.
W Puszczy Kampinoskiej zarejestrowano 118 zespołów roślinnych. Rozmieszczenie ich w terenie można przyrównać do mozaiki złożonej z bardzo różnej wielkości kamyków. Sporządzając mapę roślinności rzeczywistej, na którą patrzycie, staraliśmy się je powiększyć do rozmiarów zauważalnych w tej skali, łącząc ze sobą zespoły pokrewne fitosocjologicznie. Powstał zbiór 14 rodzajów „kamyków” (14 kolorów) obejmujący całą szatę roślinności Puszczy. Opisy przedstawione obok charakteryzują zawartość poszczególnych pozycji – od jednego do dwudziestu kilku zespołów. Sprawa się jeszcze bardziej skomplikuje, gdy dodamy do tego 15 zbiorowisk niedających się bliżej (do zespołu) określić. Mozaikę tę wypełniają jednak wraz z dobrze scharakteryzowanymi zespołami.
Lasy zajmują ok. 73% powierzchni parku. Ubogie partie wydm porastają bory świeże, w których drzewostan tworzy zazwyczaj sosna z domieszką brzozy brodawkowatej. W podszycie występują jałowiec, kruszyna i jarzębina, czasem także dęby, głównie szypułkowy. Runo ma charakter krzewinkowo-mszysty, podkreśla to obecność borówek (czernicy i brusznicy),wrzosu oraz kostrzewy owczej. Bujną warstwę mszystą tworzą m.in. płonniki i rokiet, pośród których w miejscach suchszych i prześwietlonych spotyka się porosty, np. chrobotki i płucnice. Sporadycznie, na najbardziej jałowych fragmentach wydm, zachowały się niewielkie płaty borów chrobotkowych. Największą powierzchnię na wydmach zajmują bory mieszane sosnowo-dębowe. W drzewostanie obok sosny duży udział mają dęby oraz brzoza brodawkowata. Warstwę krzewów tworzą kruszyna, jałowiec i jarzębina, czasem także leszczyna i trzmielina brodawkowata. W runie, obok gatunków typowo borowych, m.in.: borówek, konwalii, pszeńca zwyczajnego, paproci orlicy pospolitej, domieszkę stanowią gatunki grądowe, takie jak: perłówka zwisła, fiołek leśny, turzyca palczasta. Znaczną powierzchnię zajmują na wydmach zbiorowiska borowe niewykształcone, będące w trakcie regeneracji, mające cechy pośrednie między borami świeżymi i mieszanymi. Poza Grochalskimi Piachami – niemal 100-hektarowym kompleksem otwartych wydm śródlądowych – wydmy pozbawione roślinności występują nielicznie i zajmują zazwyczaj niewielkie powierzchnie. Nieco częstsze są murawy napiaskowe i ciepłolubne oraz wrzosowiska.
W Puszczy Kampinoskiej zarejestrowano 118 zespołów roślinnych. Rozmieszczenie ich w terenie można przyrównać do mozaiki złożonej z bardzo różnej wielkości kamyków. Sporządzając mapę roślinności rzeczywistej, na którą patrzycie, staraliśmy się je powiększyć do rozmiarów zauważalnych w tej skali, łącząc ze sobą zespoły pokrewne fitosocjologicznie. Powstał zbiór 14 rodzajów „kamyków” (14 kolorów) obejmujący całą szatę roślinności Puszczy. Opisy przedstawione obok charakteryzują zawartość poszczególnych pozycji – od jednego do dwudziestu kilku zespołów. Sprawa się jeszcze bardziej skomplikuje, gdy dodamy do tego 15 zbiorowisk niedających się bliżej (do zespołu) określić. Mozaikę tę wypełniają jednak wraz z dobrze scharakteryzowanymi zespołami.